Sofje, 21 tetor – Irracionaliteti aktual në marrëdhëniet midis Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë duhet të kapërcehet duke tejkaluar deficitin në shkëmbimin e vlerave kulturore sa më shpejt të jetë e mundur, tha akademiku Luan Starova në një intervistë për televizionin bullgar Evropa.
“Në një atmosferë pozitive, për të filluar një epokë të re të mirëkuptimit dhe respektit të ndërsjellë dhe lidhjes infrastrukturore dhe institucionale”, thotë Starova, duke vlerësuar se mosmarrëveshja aktuale midis vendit dhe Bullgarisë është e pakuptueshme dhe e papranueshme.
Si një shembull pozitiv në këtë drejtim, ai tregon projektet dhe bashkëpunimin e përbashkët midis Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Maqedonisë (ASHAM) dhe Akademisë bullgare të Shkencave (BAN) nga disa vjet më parë, si dhe bashkëpunimi midis autorëve maqedonas dhe bullgarë.
“Maqedonia ka kaluar një fazë të rëndësishme, arriti një themel të qëndrueshëm si anëtare e NATO-s, ku Bullgaria është tashmë. Maqedonia ka bërë përpjekje të mëdha për t’u bashkuar me rrjedhat evropiane. Dhe tani, në vend që të fillojmë një fazë të re të vlerave të përbashkëta, për t’u kthyer drejt gjërave që na bashkojnë, ne do të groposemi në të kaluarën”, shton akademiku Starova.
Sipas Starovën, Bullgaria nuk duhet të pengojë Maqedoninë e Veriut, e cila ka argumentet e veta dhe po zhvillohet sipas imperativave të saj.
“Gjeografikisht, ai është vendi ynë më i afërt dhe nëse na pengon drejt BE-së, do të jetë një veprim i dëmshëm dhe dekurajues për shumë breza në Maqedoni, por edhe në vetë Bullgarinë. Gabimi do të jetë i dukshëm pas një kohe”, shton Starova.
Ai thekson se vendi trashëgoi shumë aspekte pozitive nga ish-shteti i përbashkët dhe e forcoi identitetin e tij, veçanërisht në fushën e kulturës dhe letërsisë.
“Në planin ndërkombëtar, Maqedonia ishte një nga vendet e para pas shpërbërjes së Jugosllavisë, të cilës Komisioni i Bandenderit ia përcaktoi të drejtën për t’u njohur si një shtet i ri”, shtoi Starova.
Arsyeja e intervistës ishte botimi i romanit të Starovës, “Ambasadori i shtetit, i cili nuk do të ekzistojë” në gjuhën bullgare, i cili flet për vitet e fundit të Jugosllavisë së Titos, por me fije, siç vlerëson autori, që çojnë “deri në ngjarjet moderne të Ballkani, si zonë e vuajtur”.