Shkup, 22 qershor – Zjarret janë arsyeja pse çdo vit bota humb pyje, jetë njerëzish dhe përballet me dëme materiale. Temperaturat e larta çdo verë paralajmërojnë “tërbimet” e zjarreve dhe shtrojnë pikëpyetjen e gatishmërisë së institucioneve për përballimin e tyre. Padyshim që zjarret janë problem edhe për vendet e zhvilluara, por janë një sfidë e veçantë për vendet në zhvillim si Maqedonia e Veriut.
Konkluzioni i përgjithshëm i autoriteteve është se jemi më të përgatitur se vitin e kaluar për t’u përballur me zjarret, por se duhet të punojmë ende për të metat.
Dragi Tarçullovski, këshilltar shtetëror në Qendrën e Menaxhimit të Krizave (QMK), sqaroi për MIA-n se sivjet, për dallim nga viti i kaluar, kemi në dispozicion dy avionë të specializuar në Drejtorinë e Mbrojtjes dhe Menaxhimit të Zjarrit. Po ashtu, janë të specializuar edhe helikopterët e Ushtrisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, të cilët janë të specializuar për shuarjen e zjarreve, dhe siç thotë Tarçullovski, për herë të parë këtë vit, për dallim nga vitet e kaluara, kemi edhe një helikopter të Ministrisë së Punëve të Brendshme për të shuar zjarre në hapësirë të hapur.
Megjithatë, ai vlerëson se nëse do të përsëriteshin zjarret e vitit të kaluar, padyshim që do të kishim nevojë për ndihmën e vendeve të tjera.
“Do të isha i lumtur të them se nuk do të kemi nevojë kurrë për ndihmë. Por kjo thjesht nuk është e mundur. Edhe vendet më të pasura mbështeten në ndihma, ndaj Bashkimi Evropian vitin e kaluar bëri një përpjekje të përbashkët, veçanërisht për vendet e Mesdheut. Krahasuar me vitin e kaluar sigurisht është një vit më i suksesshëm kur bëhet fjalë për fikjen nga ajri. Por duhet të jemi gjithmonë të vetëdijshëm se shuarja e zjarrit nga ajrit duhet të jetë vetëm një ndihmë. Shuarja bazë e zjarreve në hapësirë të hapur duhet të bëhet nga toka. Në këtë pjesë vihet në dukje gatishmëria e Pyjeve Kombëtare dhe gatishmëria e njësive territoriale të zjarrfikësve në mbarë vendin, si dhe të forcave për mbrojtje dhe shpëtim të komunave dhe shtetit”, thotë Tarçullovski.
Ai thotë se duhet të punohet në mënyrë më sistematike dhe të krijohet një numër i shtuar i kompanive vullnetare të zjarrfikësve që mund të thirren për t’u marrë me zjarret në mjedis të hapur.
Ai është i bindur se organizimi duhet të jetë përmes zjarrfikësve vullnetarë, zjarrfikësve vullnetarë për të formuar njësi vullnetare që mund të jenë në fushën e menaxhimit, menaxhimit të duhur të pyjeve dhe kontrolleve më të shpeshta.
“Ndërmarrja Publike Pyjet Kombëtare duhet të kryejë më shumë prerje duke bërë në të njëjtën kohë më shumë hapësirë pa pyje, në mënyrë që zjarret të mos përhapen nga një kodër në tjetrën, por të mbeten brenda një zone. Të tilla zona nuk janë bërë për një periudhë të gjatë kohore. Është një masë e fortë parandaluese që duhet të marrim. Më tej, kontrolli nga pjesëtarët e MPB-së, nga policia pyjore, sepse faktori njerëzor është shkaktari më i zakonshëm i zjarreve, ndaj ka nevojë për kontrolle të shtuara. Por duhet edhe ndërgjegjja e qytetarëve. Shumica e qytetarëve janë të ndërgjegjshëm dhe të vetëdijshëm për rrezikun e zjarreve, por ka gjithmonë një përqindje më të vogël të njerëzve që me vetëdije ose pa vetëdije, me dashje ose pa dashje shkaktojnë zjarre, nga hedhja e bishtave të cigareve, përdorimi i zgarës, djegia e qëllimshme e kullotave që të mbijë bar i ri, por në fakt zjarri del jashtë kontrollit, kështu hyn në pyje etj”, tha Tarçullovski.
Vetëm një bisht cigareje i hedhur pa kujdes, paralajmëron ai, mund të kushtojë shumë.
Zvonko Tomeski, i cili me vite është pjesë e Brigadës së Zjarrfikësve të Shkupit, në një deklaratë për MIA-n tha se duhet të punohet në rritjen e numrit të zjarrfikseve në njësitë zjarrfikëse.
“Ajo që është e nevojshme është përmirësimi i numrit të kushteve në njësitë e zjarrfikëseve dhe sigurimi i pajisjeve përkatëse për zjarre në hapësirë të hapur, na duhen automjete për intervenime, neve na takon të përdorim në mënyrën më të mirë të mundshme atë që kemi në dispozicion”, sqaron Tomeski.
Siç bën të ditur ai, 95 për qind e zjarreve janë shkaktuar nga pakujdesia njerëzore, dhe është karakteristikë se zjarret janë kryesisht në terrene të vështira, gjë që vështirëson ndërhyrjen.
Nga Ministria e Brendshme theksojnë se pas shfaqjes së temperaturave të fundit dukshëm më të larta dhe paralajmërimeve se në ditët në vijim ato do të rriten edhe më shumë, rreziqet potenciale për zjarre janë shtuar shumë.
Ata bënë thirrje për kujdes gjatë lëvizjes në fushë dhe nëpër pyje, të mos digjen mbeturina, kashtë nëpër fusha dhe të mos hidhen bishta cigaresh. Gjithashtu, atyre që qëndrojnë në zonat e piknikut këshillohen të mos ndezin zjarre, të cilët edhe mund të përhapen përreth, duke shkaktuar pasoja materiale dhe pasoja të tjera të përmasave të paimagjinueshme. Gjithashtu, mos lini shishe qelqi ose objekte të tjera në vende të hapura, të cilat mund të ekspozohen në diell për një kohë të gjatë, pasi kjo mund të shkaktojë zjarr.
Ministria e Brendshme rikujton sanksionet rigoroze ligjore me të cilat mund të përballen qytetarët, si dënimet e mundshme me burg nga gjashtë muaj deri në tetë vjet, në varësi të llojit të zjarrit dhe rrethanave e pasojave të tjera.
Dëmet nga zjarret që goditën vendin vitin e kaluar, disa prej të cilave ishin në përmasa më të mëdha, llogariten në 38.5 milionë euro.