Humbja e vazhdueshme e habitatit natyror rrit rrezikun e pandemive në të ardhmen, ndërsa njerëzit po zgjerojnë praninë e tyre në kontakt gjithnjë e më të afërt me kafshët e egra
Popullatat globale të kafshëve, zogjve dhe peshqve kanë rënë më shumë se dy të tretat në më pak se 50 vjet për shkak të konsumit të tepruar, thanë ekspertët në një paralajmërim të ashpër për të shpëtuar natyrën në mënyrë që të shpëtojmë veten. Aktiviteti njerëzor ka degraduar rëndë pasi tre të katërtat e të gjithë tokës dhe 40 për qind të oqeaneve të planetit dhe shkatërrimi i shpejtë i natyrës sonë ka të ngjarë të ketë pasoja të patreguara në shëndetin dhe jetesën tonë. Indeksi i Planetit të Gjallë, i cili ndjek më shumë se 4,000 specie kurrizorësh, paralajmëroi se rritja e shpyllëzimeve dhe zgjerimi bujqësor ishin drejtuesit kryesorë pas një rënie mesatare prej 68 për qind të popullsisë midis 1970 dhe 2016.
Ai paralajmëroi se humbja e vazhdueshme e habitatit natyror rrit rrezikun e pandemive në të ardhmen, ndërsa njerëzit po zgjerojnë praninë e tyre në kontakt gjithnjë e më të afërt me kafshët e egra. Living Planet Report i vitit 2020, një bashkëpunim midis WWF International dhe Shoqatës Zoologjike të Londrës, është edicioni i 13-të i botimit dyvjeçar që ndjek popullatat e botës së egër në të gjithë botën. Drejtori i përgjithshëm i WWF International Marco Lambertini i tha AFP-së humbjen marramendëse të biodiversitetit të Tokës që nga viti 1970. “Është një ulje përshpejtuese që ne kemi monitoruar për 30 vjet dhe vazhdon të shkojë në drejtimin e gabuar”, tha ai.
“Në vitin 2016 kemi dokumentuar një rënie prej 60 përqind, tani kemi një rënie prej 70 përqind. E gjithë kjo është sa hap e mbyll sytë në krahasim me miliona vjet që shumë specie kanë jetuar në planet”, shtoi Lambertini. Gjysmë dekada e fundit ka parë një rritje ekonomike të paparë të mbështetur nga një shpërthim në konsumin global të burimeve natyrore. Ndërsa deri në vitin 1970, gjurma ekologjike e njerëzimit ishte më e vogël se aftësia e Tokës për të rigjeneruar burimet, WWF tani llogarit se jemi duke përdorur kapacitetin e planetit me më shumë se gjysmën. Ndërsa ndihmohet nga faktorë të tillë si speciet pushtuese dhe ndotja, nxitësi më i madh i specieve të humbura janë ndryshimet në përdorimin e tokës: normalisht, industria që konverton pyjet ose kullotat në ferma. Kjo sjell një dëm të madh për speciet e egra, të cilat humbin shtëpitë e tyre.
Por gjithashtu kërkon nivele të paqëndrueshme burimesh për të mbajtur: një e treta e të gjithë masës së tokës dhe tre të katërtat e të gjithë ujërave të ëmbla tani janë të dedikuara për prodhimin e ushqimit. Pamja është po aq e tmerrshme në oqean, ku 75 për qind e rezervave të peshkut janë shfrytëzuar mbi. Dhe ndërsa jeta e egër po bie me shpejtësi, speciet po zhduken më shpejt në disa vende sesa në të tjera. Indeksi tregoi se rajonet tropikale të Amerikës Qendrore dhe Jugore kishin parë një rënie prej 94 përqind të specieve që nga viti 1970. “Është marramendëse. Në fund të fundit është një tregues i ndikimit tonë në botën natyrore”, tha Lambertini.
Azhurnimi i Living Planet vjen së bashku me një studim të bashkëautorizuar nga më shumë se 40 OJQ dhe institucione akademike, i cili përcakton mënyrat e arrestimit dhe kthimit të humbjeve që ka shkaktuar konsumi njerëzor. Studimi, i botuar në revistën Nature, sugjeron që zvogëlimi i mbeturinave të ushqimit dhe favorizimi i dietave më të shëndetshme dhe më miqësore me mjedisin mund të ndihmojnë në “përkuljen e kurbës” së degradimit. Bashkuar me përpjekjet radikale të ruajtjes, këto masa mund të shmangin më shumë se dy të tretat e humbjes së biodiversitetit në të ardhmen, sugjeruan autorët.
“Ne duhet të veprojmë tani. Normat e rikuperimit të biodiversitetit janë zakonisht shumë më të ngadalta sesa ato të humbjes së biodiversitetit të kohëve të fundit”, tha autori kryesor i studimit David Leclere, studiues i studimit në Institutin Ndërkombëtar të Analizës së Sistemit të Zbatuar. “Kjo nënkupton që çdo vonesë në veprim do të lejojë humbje të mëtejshme të biodiversitetit që mund të duhen dekada për t’u rikuperuar”. Leclere paralajmëroi gjithashtu humbje “të pakthyeshme” ndaj biodiversitetit, të tilla si kur një specie zhduket. Lambertini tha se, ashtu si ligjërimi publik mbi ndryshimin e klimës, shoqëritë shqetësohen gjithnjë e më shumë për lidhjet midis shëndetit të planetit dhe mirëqenies njerëzore. “Nga trishtimi për humbjen e natyrës, njerëzit kanë filluar të shqetësohen”, tha ai. “Ne ende kemi një detyrë morale të bashkëjetojmë me jetën në planet, por tani ekziston ky element i ri i ndikimit në shoqërinë tonë, ekonominë tonë dhe, natyrisht, shëndetin tonë.