Dorëheqja e kryeministres së Zelandës së Re tregon se përulësia dhe empatia kanë ende vend në politikë. Jacinda Ardern e bëri të qartë se nuk po hiqte dorë nga puna sepse ishte shumë e vështirë ose se u përball me erëra të turbullta politike në prag të zgjedhjeve tjera. Përkundrazi, Ardern tha se ishte “njerëzore” dhe, në zemrën dhe shpirtin e saj, e dinte se ishte koha për të hapur rrugë. Që nga fillimi i mandatit të saj si kryeministre e deri në fund, Ardern mendoi për të tjerët para vetes. Kështu bëjnë nëpunësit e vërtetë publikë
Nga Andrew MITROVICA
Shërbyese publike. Këto dy fjalë përshkruajnë më së miri, më duket mua, Jacinda Ardernin, kryeministrja e Zelandës së Re, e cila njoftoi dorëheqjen e saj tronditëse në fillim jave. Mendoj se kryeministrja Ardern do ta mirëpriste që t’i pranohej sepse iu përkushtua propozimit modest që politikanët – pavarësisht nga titulli apo partia e tyre – duhet t’i shërbejnë publikut, në vend të ndonjë interesi të vogël e të përulur. Në veprat dhe fjalët e saj, Ardern konfirmoi se ndërsa gëzonte titullin e lartë të kryeministres, ajo ishte, në thelb, një nëpunëse publike që u përpoq sa më mirë që mundi, të ushtronte detyrat dhe përgjegjësitë e saj të rëndësishme me një qëllim: të merrte pjesë për të promovuar mirëqenien e miliona njerëzve të thjeshtë që i besuan asaj poste të larta. A dështonte ajo ndonjëherë? Po. A mund të kishte bërë ajo më shumë? Sigurisht. Për gjashtë vjet sfidues, Ardern tha, me “dorën në zemër”, se ajo i kishte dhënë Zelandës së Re “të gjitha”. Vetëm partizanët ose cinikët mund të dyshonin ose të vënë në dyshim sinqeritetin e saj.
Përkushtimi përcaktues i Ardernit ndaj shërbimit publik ishte shfaqur prekshëm dhe drejtpërdrejt gjatë gjithë njoftimit të saj elokuent dhe, ndonjëherë, emocional, kur shpjegoi pse po linte pas “privilegjin” e të qenët kryeministre.
Ardern tha se pas një kohe verore dhe Krishtlindjeje të kaluar duke reflektuar mbi të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen e saj, nuk kishte më mjaftueshëm “energji” për të vazhduar. Ishte një pranim i rrallë për çdo kryeministër. Zakonisht, përfitimet dhe privilegjet dehëse të pushtetit janë të vështira për t’u hequr dorë – të paktën vullnetarisht. Por besnike ndaj natyrës së saj autentike, Ardern u tha bashkatdhetarëve dhe grave të vërtetën, se ngarkesat dhe kërkesat kishin bërë të veten. Ardern ishte e lodhur, ndoshta edhe e shpenzuar. Dhe, si e tillë, ajo do t’u bënte atyre dhe vendit të cilit i kishte bërë prej kohësh një shërbim të rëndë nëse do të mbetej kryeministre për të konkurruar në zgjedhjet e ardhshme federale në tetor. Ndërsa Ardern ka marrë lavdërime pothuajse universale për vendimin e saj të hirshëm, megjithëse befasues, për ta ditur se kur duhet të largohet, disa komentues më pak bamirës e kanë akuzuar për tradhti ndaj Zelandës së Re dhe Partisë së Punës që e drejton. “Deputetët dhe mbështetësit e laburistëve kanë çdo të drejtë të zemërohen. Ardern po përballej me një kodër shumë të pjerrët në zgjedhjet e tetorit, gjë që shpjegon më shumë se çdo arsye tjetër për vendimin e saj për t’u larguar”, shkruan një shkrues.
E gabuar. Ardern e bëri të qartë se nuk po hiqte dorë nga puna sepse ishte shumë e vështirë ose se u përball me erëra të turbullta politike në prag të zgjedhjeve të tjera. Përkundrazi, Ardern tha se ishte “njerëzore” dhe, në zemrën dhe shpirtin e saj, e dinte se ishte koha për të hapur rrugë.
“Unë nuk jam e pazakontë”, tha Ardern. “Unë jam një politikane që para së gjithash është njeri. Dhe kështu, lidershipi do të thotë të jesh e gatshme të ulesh dhe të njohësh kur, në të vërtetë, është koha që dikush tjetër të bëjë punën”. Sinqeriteti dhe introspeksioni i Ardernit janë një antidot freskues dhe i mirëpritur për një duzinë, politikanësh tashmë të njohur karriere, të cilët – të verbuar nga egoja dhe mendjemadhësia – qëndrojnë për një kohë të gjatë dhe, në mënyrë të pashmangshme, poshtërohen nga kolegë ambiciozë ose votues të zemëruar të etur për t’u treguar atyre derën e daljes. Ardern ka zgjedhur, në vend të kësaj, të zgjedhë vetë kohën e largimit të saj nga jeta publike, me kushte prekëse – të kujdeset për veten, martesën dhe vajzën e saj të vogël. Vetëm egoistët dhe miopët do ta turpëronin atë të bënte një zgjedhje kaq të mençur dhe të dashur. Fjalimi i shkurtër i Ardernit ishte, gjithashtu, një pasqyrë e një gruaje elegante dhe e kompletuar, e cila shpesh na kujtonte se mirësia dhe empatia mund të ishin jo vetëm udhërrëfyes, por edhe parime qeverisëse në politikën e pafalshme dhe të ngutshme.
“Nëse nuk mund të paktën të punoni për të kuptuar përvojën e të tjerëve, është shumë e vështirë të jepni zgjidhje dhe t’u përgjigjeni krizave pa atë pikënisje”, tha Ardern. “Ky ka qenë një parim shumë i rëndësishëm për mua. Empatia”.
E pyetur se si dëshironte të mbahej mend si kryeministre, Arden tha: “Si dikush që gjithmonë përpiqej të ishte e sjellshme”. Ndryshe nga kryeministri i Kanadasë, Justin Trudeau – i cili ngatërron aktet interpretative të pendimit dhe solidaritetit me vërtetësinë – shprehjet e thjeshta, të improvizuara të ndjeshmërisë dhe dashamirësisë së Ardernit ishin të vërteta. Në të vërtetë, kryeministrja e një kombi të vogël ishullor të largët ishte një balsam për politikën e keqe të ndarjes dhe ankesave të vluara, të praktikuara nga parapërgatitja e ujqve në vende shumë më të mëdha dhe më të spikatura në të gjithë globin e trazuar. Hiri dhe njerëzimi i Ardernit e katapultuan atë dhe Zelandën e Re në ballë të ndërgjegjes së botës në një kohë kur kaq shumë shëmti dhe çnjerëzime mbizotërojnë lajmet – ditë pas dite. Megjithatë, përtej uljes së taksave dhe shtytjes së jetës politike, Arden u testua nga një pandemi kokëfortë, urgjenca e krizës klimatike, një shpërthim vullkanik vdekjeprurës dhe sulmet e ndyra në dy xhami në kryeqytet, Christchurch, nga një “terrorist australian“, i cili vrau 51 të pafajshëm në mars 2019.
Për të huajt si unë, përgjigja prekëse e Ardernit ndaj masakrës së paramenduar të myslimanëve e vendosi si një udhëheqëse që e përballoi momentin e tmerrshëm me dhembshurinë dhe mirësjelljen që kërkoi.
E veshur me hixhab, Ardern foli për besnikërinë dhe farefisin e saj me viktimat e pikëlluara të urrejtjes – bashkëmoshatarët e saj nga Zelanda e Re. “Ata jemi ne. Personi që ka përjetësuar këtë dhunë ndaj nesh nuk është si ne”, tha Ardern. “Ata nuk kanë vend në Zelandën e Re. Nuk ka vend në Zelandën e Re për akte të tilla dhune ekstreme dhe të paprecedentë, që është e qartë se ishte ky akt”. Ajo refuzoi, me të drejtë, të shqiptonte emrin e sulmuesit. “Flisni emrat e atyre që humbën në vend të njeriut që i mori”, tha ajo. “Ai mund të ketë kërkuar famë, por ne në Zelandën e Re nuk do t’i japim asgjë, madje as emrin e tij”. Për meritën e saj, Ardern e mbështeti retorikën nxitëse me veprim dhe bindje. Pavarësisht goditjes së hidhur dhe dëmtimit të popullaritetit të saj, forcoi ligjet e vendit për armët, duke udhëhequr ndalimin e armëve të stilit ushtarak dhe gjysmë-automatike vetëm disa ditë pas sulmit. Ajo gjithashtu udhëhoqi përpjekjet për të kundërshtuar gjuhën e urrejtjes në internet dhe krimet e urrejtjes.
Që nga fillimi i mandatit të saj si kryeministre e deri në fund, Ardern mendoi për të tjerët para vetes. Kështu bëjnë nëpunësit e vërtetë publikë. (Al Jezeera)