Delvina KËRLUKU
KOHA: Zoti Abazi, keni ushtruar disa profesione: Inxhinier, profesor, rektor dhe së fundi keni marrë edhe shkallën Akademik në ASHAM. A ishte kjo një rrugë me plotë sfida?
ABAZI: Natyrisht që rruga e një intelektuali në periudhën që kemi kaluar ne, nuk ka qenë një kopsht me lule por një rrugëtim i vështirë me shumë sfida! E them kështu sepse, gjenerata e jonë ishte një gjeneratë që hapëronte në dy binarë. E para ishte thyerja e mitit për t’u shkollua; dhe e dyta, ecja nëpër dhiaret, të cilat jo lehtas mund ti sfidoje nga koha. Po nisem nga një periudhë e më hershme që ka të bëj me shkollimin tim. E mbaj mend që në gjimnazin e asaj kohe në Tetovë (që ishte një shkollë elite e njohur ne ish Jugosllavi), nuk mund të regjistrohej gjithsecili, por vetëm nxënësit meritor me sukses të shkëlqyeshëm, të cilët gjithsesi që kalonin nëpër një filtër shumë të dendur. Mbaj mend, se për mua është shumë indikative, klasa ku unë isha me gjeneratën time numëronte vetëm 9 nxënës. Besoj që kjo flet shumë! Aspekti tjetër ishte sepse, një numër i madh nxënësish nuk vijonin mësimin si rezultat i një konzervativizmi që aso kohe kishte përmasa të fuqishme. Dhe kjo nuk reflektohej vetëm tek gjinia femërore, por edhe tek meshkujt, të cilët edhepse mund të kishin talentin e tyre por sërish mbeteshin, ose pa shkollë fare ose me një shkollë katërvjeçare. Të tillë mbaj në mend, ka pasur shumë dhe me keqardhje pas disa dekadave po i admiroj. Tani të ndalem konkretisht tek pyetja e juaj. E vërtetë është se në karrierën time kam ushtruar disa detyra. Si inxhinier i diplomuar i elektroteknikes në atë kohë ishim shume të rrallë. E deshi koha që të ushtroj detyrën e inxhinierit në Tetovë, në Kombinatin e Jugohromit dhe në Elektroekonominë e Maqedonisë, kurse më vonë do të shpërngulem në Prishtinë për të vazhduar karrierën akademike të profesorit në Universitetin e Prishtinës (1969), kur filluan edhe diferencimet politike në Tetovë pas demonstratave të vitit 1968. Pra, gjithë këto sfida ishin pjesë e karrierës kur kam pasur njëkohësisht shumë momente të paharrueshme në jetën time, të cilat më kanë ngelur të pashlyera, veçanërisht në atë pjesë të jetës në Kosovë. Me të mbaruar studimet master në Universitetin e Zagrebit, vazhdova specializimet në Mbretërinë e Bashkuar në North Walles University si hulumtues shkencor (1974), dhe më vonë kur edhe mbrojta disertacionin e doktoratës në Universitetin e Zagrebit (1977). Thirrjen profesor ordinar nga lënda e elektromagnetikës e mora në vitin 1985. Kam pasur rastin, duke qenë bursist i Programit Fullbright, të jem edhe profesor vizitor në West Virginia University (1981/82). Një pjesë të karrierës time e kam ushtruar edhe rolin e Dekanit në Fakultetin Teknik të Prishtinës (1979-1981) dhe pastaj paralel me angazhimin tim në mësimdhënie, kam qenë edhe drejtor i Institutit për Hulumtime Shkencore INKOS pranë Elektroekonomisë së Kosovës (1982-1990). Pas gjithë këtyre aktiviteteve, kam punuar dhe hulumtuar në fushën profesionale shkencore që janë publikuar dhe prezantuar në konferenca ndërkombëtare e rajonale. Fatkeqësisht në vitet e 90-ta filloi represioni i regjimit të Millosheviqit në Kosovë dhe u detyrova që përkohësisht të shpërngulem në SHBA dhe më vonë të kthehem përsëri në Maqedoni. Nga vitet e tranzicionit, kur edhe filluan proceset demokratike në ish-Jugosllavi, gjithnjë kam ëndërruar që të jap kontributin tim dhe të ndihmoj më shumë për vendlindjen time, kështu që nga viti 2001, si rezultat i rrjedhave që i solli koha, u emërova Rektor në themelimin e UEJL në Tetovë, funksion ky që e kam ushtruar deri në vitin 2010 kur edhe u shpalla Doktor-nderi. Anëtare i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Maqedonisë (2006), e me vonë edhe anëtar i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës dhe anëtar themelues i Akademisë Shqiptare të Arteve dhe Shkencave.
KOHA: Ju u emëruat rektor i parë në UEJL, në një kohë kur në vend zhvillohej luftë. Cilat janë sfidat e hapjes së këtij universiteti dhe përse ky tempull u hap pikërisht kur në mesin tonë u themelua UT-ja?
ABAZI: U emërova rektor i parë i UEJL, pikërisht kur çështja e arsimit shqip (e kam fjalën për arsimin e lartë), nuk ishte e zgjidhur. Them kështu për arsye se UT-ja u themelua në vitin 1994, por ende nuk ishte i legalizuar. Në mesin e shumë intelektualëve, shoqërisë civile dhe subjekteve politike, kishte ndasi dhe fërkime të mëdha. Kishte kontradikta të shumta dhe nuk ishte e definuar si duhet të përfundojë ky proces. Ne si intelektualë, nuk mund të rrinim duarkryq dhe shpesh të ishim në kontakte me trupin diplomatik në RM dhe njëkohësisht me partitë politike, të cilat ishin aktive në atë kohë. Këtu vlen të përmendim edhe kontributin e pa lëkundur dhe qëndrimin e Arbën Xhaferit, i cili për rastin e hapjes së UEJL, ka një meritë të veçantë. Kjo bile është një histori më vete pasi rrethanat në momentin e atëhershëm ishin jo edhe aq të përshtatshme. Në njërën anë kishte filluar të punonte me vështirësi (në atë formë si punonte) UT-ja, e në anën tjetër si fazë që mund të tejkalohej kjo, ndërkombëtarët propozonin që të hapej UEJL, një universitet evropian, më ndryshe nga universitetet ekzistuese, e njëkohësisht në këtë mënyrë edhe studentët e UT-së të kishin mundësi (si alternativë), të merrnin një dëshmi për studimet e tyre. Sidoqoftë, e gjithë kjo nuk ka qenë në kundërshtim me idenë e UT-së, ashtu siç interpretohej shpesh në opinion, por përmes këtij universiteti do të hapej një rrugë për të mësuar dhe studiuar fëmijët shqiptarë në gjuhën e tyre amtare, në një institucion të akredituar. E them me sinqeritet se në atë kohë është përfolur shumë se ky universitet mund ta pengojë zyrtarizmin e UT-së, por koha e dëshmoi të kundërtën. Vendimi i Bordit ndërkombëtar që ky universitet t’i dedikohej gjuhës dhe kulturës shqiptare ishte shumë i rëndësishëm. Nga ajo kohë ne shqiptarët më vonë edhe praktikisht u bëmë me dy universitete: Universitetin e Tetovës dhe UEJL, i cili kishte një mbështetje ndërkombëtare dhe që arriti të arsyetojë veten me punën që e bëri të rangohet në vitet 2009/2010 në vendin e dytë, në ranglistën e universiteteve të RM-së.
KOHA: UEJL, të cilën ju e keni udhëhequr, për qëllim ka pasur përsosjen në mësimdhënie dhe hulumtim në kuadër të sistemit të arsimit të lartë në RM, duke ofruar mundësi të njëjta për të gjithë në bazë të paanësisë dhe meritës. Por, na thoni, sot si e shihni këtë universitet dhe përse po hapen edhe universitete të reja?
ABAZI: Unë krenohem me punën time gjatë asaj periudhe kur kam qenë udhëheqës në UEJL. Ky universitet ka kaluar nëpër shumë sfida, por edhe ka nxjerrë kuadro të ndryshme e profesionale, sepse pikërisht këtu ka qenë edhe qëllimi ynë që ne të krijojmë një shkollë elite, e cila do jetë krahas universiteteve evropiane. Në fillim përzgjodhëm kuadrot vendore që kishin kualifikime dhe atyre iu bashkëngjiten edhe kuadro nga Universitetet e SHBA-ve dhe Evropës. E meqë nuk kishim kuadro sa duhet, u detyruam të marrim kuadro edhe nga Kosova e Shqipëria. Pastaj përzgjodhëm programet që menduam se janë më të nevojshme për kohën në të cilën vepruam si dhe për nevojat e tregut të punës. Dhe kjo doli mirë! Programet që hapëm, kanë qenë në pesë fakultete në kuadër të UEJL-së, u përgatitën bashkërisht me ekspertë ndërkombëtar dhe ishin me orientim evropian dhe brenda kornizave të Procesit të Bolonjës. Sot, UEJL-i, vazhdon edhe më tutje me sukses në rrugëtimin e paraparë si Institucion i veçantë në RM, me status privat-publik, por me disa vështirësi financiare dhe numër të zvogëluar të studentëve. Kjo reflekton edhe pamundësinë që të hapen programe të reja të fakulteteve nga fushat e drejtimeve natyrore shkencore, tekniko-teknologjike dhe gjuhës e kulturës shqiptare. Personalisht kam qenë kundër disperzimit të disa programeve studimore nëpër qytetet e Maqedonisë Perëndimore, por nuk kam qenë kundër Universitetit ”Nëna Terezë” në Shkup, për shkak të programeve studimore që ofrohen dhe për vet çështjen se është Universiteti i parë në gjuhën shqipe në Shkup. Edhe pse në botë trendi është për integrimin e universiteteve, në rastin tonë, mund të bëhet racionalizimi me bashkëpunimin e tri universiteteve ekzistuese. Dëshiroj të theksoj se personalisht nuk pajtohem me shkrirjen e UEJL-së në Universitetin “Nëna Terezë”, por UEJL-i mund të bëhet universitet Amë në procesin e zhvillimit të universitetit “Nëna Terezë” dhe të ofrojë të gjitha resurset për t’u implementuar përparësitë që i ka në procesin mësimor-edukativ, administrim dhe shërbime të IT dhe në fund edhe me stafin me të cilin e disponon. Natyrisht në këtë mënyrë duhet të zgjidhet edhe çështja e financimit të UEJL-së nga buxheti i RM. Njëkohësisht, në këtë mënyrë do ta ruanim dhe do t’i arsyetonim investimet e SHBA-ve dhe EU-së që Universiteti ynë të vazhdoj punën si universitet me tradite 16 vjeçare.
KOHA: Padyshim se sa herë që i kthehemi fëmijërisë, rinisë disi sikur emocionohemi më tepër se ç’duhet. Ç’mund të veçoni nga fëmijëria e rinia e juaj?
ABAZI: Po, fëmijëria është pjesa e bukur e jetës së çdo njeriu! Unë kam kaluar një fëmijëri të cilën e kanë përjetuar edhe shumë shokë e moshatar të mi. Për këtë fazë të jetës do të veçoja disa kujtime, pasi kur i rikthehem të kaluarës dhe e krahasoj atë me të sotmen, ka shumë gjëra që më emocionojnë. Në shkollën tetëvjeçare i mbaj mend arsimtarët që na mësonin asokohe që ishin nga Tetova, por edhe vinin nga Dibra, Struga, por mos t’i harrojmë edhe arsimtarët nga Elbasani, Korça, etj, nga më herët. Kishte një respekt ndaj mësuesit dhe e di që puna kryhej me shumë përkushtim. Këtu në Tetovë mësova të notoj si i ri dhe skijoj në ato kushte të tilla siç ishin. E shfrytëzonim lumin “Shkumbin” për t’u larë, sepse uji ishte i pastër, por edhe me bollëk. Nga muaji maj, gjer në shtator më kujtohet që vera ishte e zgjatur. Pastaj shkonim në skijim në kohën e dimrit tek “Kodra e Diellit”, por asokohe shkonim në këmbë, sepse as që kishte teleferik. U mësuam të skijojmë dhe kalonim një pjesë të kohës sepse këto ishin mundësitë.
KOHA: Jeni rritur në Tetovë. Si ishte ky qytet dikur dhe si është sot?
ABAZI: Me kujtohet Tetova si qytezë e vogël me ajër të pastër, ujë dhe gjelbërim shumë. Me kujtohen, ato shtëpi të asaj kohe me kopshte e gjelbërime të rrethuara me mure e me dyer të vogla (kapixhikë), të cilat i lidhnin shtëpitë njëra-tjetrën. Përroskat që kalonin brenda dhe përreth shtëpive. Me kujtohet që përroskat për larjen e teshave përdoreshin një ditë të javës të caktuar. Mbaj në mend gëlqerosjen e shtëpive e mureve që bëhej për çdo pranverë etj. Aso kohe mbaj mend që kishte dy kinema në qytet. Ishte Shoqëria kulturore -artistike “Xheladin Zeqiri”, që ishte shumë aktive. Qyteti im i lindjes karakterizohej me shumë xhami, por thirrja e ezanit bëhej pa përforcime! Tetova në të kaluarën ishte një qytezë, e banuar kryesisht me popullatë shqiptare dhe shquhej për bujarinë fisnikërinë, familjaritetin, respektin ndaj familjes dhe moralit, ndjenjën e dashamirësisë ndaj njëri-tjetrit , ndihmën reciproke dhe shumë gjëra të tjera. Por, më kujtohen edhe pjesë të caktuara kohore kur në Tetovë bëheshin burgosjet, shpërngulja e njerëzve në Turqi (veçanërisht momenti kur përcilleshin njerëzit me vaj për në Turqi), pastaj edhe vizitat që i bëja së bashku me nënën time në burgun e Idrizovës për ta vizituar gjyshin tim të dënuar për çështjen e flamurit. E mbaj shumë mirë në kujtesën time që, edhe në Komunën e Tetovës në vitet e gjashtëdhjeta flitej gjuha shqipe, por edhe demonstratat e vitit 1968 dhe burgosjen e shumë nxënësve të klasës së IV të gjimnazit dhe shumë intelektualëve të asaj kohe. Sot Tetova është ndryshuar shumë nga ajo kohë. Është bërë qytet i dy universiteteve dhe qendër e rëndësishme e jetës ekonomike e politike, e urbanizuar me mjaft lëshime në infrastrukturë e në planin e gjerë urbanistik. Mungojnë hapësirat e gjelbra, mungon uji i bollshëm për pije, shpeshherë ajri i ndotur dhe ka nevoje për më tepër jetë kulturore e artistike.
KOHA: Si ka qenë rruga e arsimimit…?
ABAZI: Pak më lartë u përgjigja për shkollimin në Tetovë dhe punësimin në Universitetin e Prishtinës, karrierën e ndërtuar nga asistent gjer në profesor. Kjo pjesë është po aq e rëndësishme në arsimimin tim, por edhe një periudhë tjetër e rëndësishme, pasi që përveç në universitet, edhe tetë vjet radhazi punova në Elektroekoniminë e Kosovës. Natyrisht, kjo pjesë është shumë më e pasur edhe nga aspekti shkencor e profesional, me qëndrimin tim në SHBA, Mbretërinë e Bashkuar, Kinë dhe me qëndrimet e shkurtra në universitetet evropiane, si hulumtues shkencor ose profesor vizitues.
KOHA: Cilat janë vështirësitë e arsimit shqip sot në Maqedoni?
ABAZI: E para, sipas mendimit tim, e që është edhe vështirësia më e madhe, duhet detyrimisht të avancojmë cilësinë e arsimit në gjuhën shqipe. Nuk kemi cilësi të mjaftueshme sa duhet në të gjitha nivelet e arsimit! Këtë duhet ta pranojmë të gjithë! Ne kemi nevoja të shumta për kuadro të mirë, të vlefshëm dhe me përkushtim, kuadro që do t’i motivojnë nxënësit e studentët për punë më të angazhuara. Kjo është rruga e jonë që besoj se tani duhet ta përmirësojmë, ngase kjo më së shumti na nevojitet për momentin. Arsimi shqip në Maqedoni, për fat të keq, ka marrë përmasa jo profesionale. Kjo si rezultat i gjithë asaj që nuk kemi shkollim me kritere më të larta si në shkollat fillore, po ashtu edhe në ata të mesme dhe në universitet. Vështirësi të tjera dalin edhe si rezultat i mungesës së kuadrove tona profesionale, selektimit jo të mjaftueshëm të kuadrove dhe të nxënësve… Do të doja personalisht, një arsimim më ndryshe. Do të dëshiroja të ishte më cilësor, sepse vetëm në atë mënyrë do të mund të ecim përpara me popujt e tjerë të civilizuar. Çdo gjë pa cilësi, dihet se nuk ka vlerë. Kjo mund të na bashkojë edhe me tendencat e të gjithë neve që së bashku po mundohemi për inkuadrimit tonë në familjen e madhe evropiane. Vështirësi të tjera janë edhe mungesa e mundësive për punësim dhe joperspektiva e të rinjve pas mbarimit të studimeve, etj.
KOHA: Zoti Abazi, cili është dallimi në mes punës profesor dhe rektor (menaxher) me staf akademik dhe administrativ?
ABAZI: Si të them? Rektori është edhe profesor edhe udhëheqës, akademik edhe menaxhues kryesor i universitetit. Të gjitha detyrat si udhëheqës-menaxhues i bën me stafin akademik, me administratën, duke inkuadruar edhe studentët. Pra, mundësitë e angazhimit të tij në mësimdhënie, në punë shkencore janë të kufizuara. Profesorët, nga ana tjetër, përveç nëse nuk ka edhe ndonjë detyrë administrative, kryesisht punojnë në realizimin e procesit mësimor dhe në punën shkencore. Unë në jetën time kam punuar edhe si profesor dhe e kam ndjerë veten shumë mirë, por kam pasur rastin edhe të jem Dekan dhe Rektor, në kohën kur kam punuar në Kosovë, por edhe kur kam udhëhequr UEJL -në. Dallimi qëndron se kur je profesor, mundohesh të jesh më i angazhuar në punën shkencore dhe profesionale, ngase për punët e tjera mbajnë llogari të tjerët, ndërsa kur menaxhon është diçka krejtësisht ndryshe, ke përgjegjësi më të madhe për gjithçka që ka të bëjë me vetë Institucionin që drejton. Puna që kam bërë në UEJL më ka dhënë një impuls dhe një përvojë pak më ndryshe. Kam pasur rastin që të jem në kontakt të drejtpërdrejtë me njerëz të ndryshëm nga Evropa dhe SHBA-të, kam shfrytëzuar edhe përvojën e tyre,disiplinën dhe mënyrën praktike të menaxhimit. Pata rastin të ndeshem me sfidat e reja për aplikimin e metodave të reja të menaxhimit të universitetit dhe programeve studimore, të cilat kohë më përpara, Evropa perëndimore i kishte vënë në zbatim, edhepse unë personalisht kam pasur një eksperiencë nga qëndrimi im në SHBA dhe në Evropë, por për shumicën e stafit ka qenë një risi. Këtu do të shtoja se përveç programeve të reja, metodat e punës dhe mjetet mësimore që patëm në dispozicion e që kanë qenë krejtësisht ndryshe nga një sistem që e praktikonim dikur në sistemin e mëparshëm.
KOHA: Ne jemi një shoqëri që si qëllim kemi pasur synimet tona madhore dhe të drejtën njerëzore për barazi dhe të qenit pjesë e familjes së madhe evropiane dhe pjesë e botës së civilizuar. Kah po shkon shoqëria shqiptare, në veçanti ajo në RM?
ABAZI: Shoqëria shqiptare në Maqedoni, është pjesë e një shoqëri me përkatësi etnike të ndryshme. Kjo shoqëri ka kaluar nëpër shumë sfida, si rezultat i një enklave e cila ka qenë e shkëputur nga trungu amë. Megjithatë, u ka bërë ballë edhe barrierave e ndëshkimeve më të mëdha, të cilat kanë qenë si rezultat i shoqërisë në ish-Jugosllavi. Me një fjalë, shqiptarët janë popull punëtor dhe kanë mbijetuar e janë përshtatur në çdo kohë. Le të marrim si shembull në kohën e komunizmit. Kanë shërbyer në çdo skaj të Jugosllavisë, por e kanë ruajtur megjithatë, identitetin e kulturën e tyre. U janë nënshtruar edhe vuajtjeve të shumta, burgosjeve, por përsëri, kanë mbijetuar! Sot rrethanat kanë ndryshuar dukshëm. Niveli i shkollimit, ngritja kulturore, emancipimi ka ecur mjaftë përpara, por ka ende mundësi të bëhet edhe më mirë! Jemi popullatë me ambicie dhe kjo është me rëndësi. Sot ne kemi pretendime për një rrugë më të sofistikuar, të kyçemi atje ku e gjithë bota e civilizuar mëton të jetë pra, në familjen e madhe evropiane, për të cilën kemi më shumë se kaq nevojë që të punojmë e të përsosemi si komunitet. Të gjithë së bashku në Maqedoni, përfshi edhe elitat politike numërojmë ngandonjëherë në vend, për t’u bërë pjesë në familjen e madhe evropiane, na duhet ende shumë punë. Shoqëria shqiptare, në veçanti, e për fat të keq ende është në luftë për barazinë politike dhe ekonomike.
KOHA: Çfarë mund të na thoni mbi deficitin e vlerave dhe burrërinë e humbur, mbi konfuzionin e përgjithshëm dhe mbi dilemat rreth të ardhmes politike në Maqedoni?
ABAZI: Nuk është fjala vetëm për burrërinë e humbur. Nëse e marrim parasysh të kaluarën historike të shqiptareve, duhet të shikojmë edhe për humbjen e Besës dhe shumë traditave të tjera që dikur i kishte familja shqiptare. Të rinjtë janë në konfuzion, me atë që e shohin dhe atë që po ndodh me shoqërinë shqiptare. E ardhmja politike, në shoqërinë tonë shumë pak është e ndikuar nga intelektualët. E them këtë jo me ndonjë smirë apo tendencë por, bazohem në përvojën e këtyre dy dekadave të fundit. Gjithnjë vlerat e mirëfillta nuk vijnë në shprehje. Dhe kjo nuk është vetëm tek ne, por edhe në shoqëritë e tjera në tranzicion. Këtu bëjnë përjashtim shoqëritë e civilizuara evropiane, të cilët kanë kritere të veçanta. Është premtuese kohët e fundit inkuadrimi i të rinjve në shumë aktivitete dhe jo vetëm ato politike. Unë besoj se të rinjtë në shoqëri do të duhej të inkuadrohen në të gjitha poret e jetës dhe ti bëjnë punët pak më ndryshe seç i kemi bërë ne gjeneratat më të vjetra.
KOHA: A mund të jetë ndryshe Akademia e Shkencave dhe Arteve në RM nga ç’është krejt Maqedonia, nga ç’janë të gjitha institucionet e saj?
ABAZI: Një shoqëri, do të thoshin sociologët; nuk mund të del, e as të jetë jashtë suazave të brumit të qytetarëve të saj. Kjo ka të bëj edhe me Akademinë e Shkencave dhe Arteve tek ne! Akademikët janë pjesë e po asaj shoqërie, por me një nivel e ngritje shkencore dhe intelektuale më të lartë. Sidoqoftë edhe ASHA në Maqedoni ka barrierat e saja, edhepse duhet të ishte si institucion i pavarur pak më ndryshe. Shoqëritë tona në Ballkan, siç e dini edhe ju vetë, kanë fërkime të natyrave të ndryshme. Një nga ata që vështirë mund ta tejkalojë është edhe ndjenja nacionale dhe historike, që ka qenë si rezultat i luftërave të shumta në Ballkan e që ka lënë pasoja të mëdha. Pastaj, afërsia gjeografike, ndërlidhja kulturore, gjuhësore, interesat e shumta që kanë të bëjnë me historikun e këtyre popujve kanë ndikuar dukshëm edhe tek Akademia e RM, që për mendimin tim do duhej të ishte më ndryshe. Ne shqiptarët jemi bërë anëtarë të akademisë pas vitit 2000, kur edhe u hapën shtigjet dhe u themeluan universitetet të nivelit më të lartë në punën shkencore dhe artistike si dhe të arriturat në lëmi të tjera. Këtë vit ASHA te RM, feston 50-vjetorin e akademisë. Ajo ka punuar në të gjitha fushat shkencore, e në veçanti në forcimin e identitetit, gjuhës e kulturës maqedonase. Pra, është koha që të reflektoj edhe me themelimin e një Qendre për historinë, gjuhën dhe kulturën e popullit shqiptar këtu në RM.
KOHA: Si do të duhej të ishte bashkëpunimi i akademisë në mes Maqedonisë, Kosovës e Shqipërisë?
ABAZI: Akademitë rregullisht kanë bashkëpunim me akademitë e vendeve të tjera. Në rastin konkret interesi për bashkëpunim është edhe më i madh pasi që është fjala për akademitë e shteteve fqinje, por edhe për të dy institucionet ku ka anëtarë të rregullt shqiptar e që momentalisht mund të studiojnë apo punojnë në projekte të përbashkëta. Ekzistojnë marrëveshje për bashkëpunim prej disa vitesh me akademinë e R. së Shqipërisë edhe të Kosovës. Ka raste edhe kur ka mospajtime, ata tejkalohen me dhënien e mendimeve të ndara dhe më tej vazhdohet puna e projektit. Natyrisht jo në të gjitha fushat haset në mospajtime. Thellësia e bashkëpunimit varet nga mundësitë financiare.
KOHA: Individi sakrikifikon për familjen, por ndodh edhe e kundërta, familja të sakrifikojë për individin. Cilat ishin sakrificat e juaja dhe të familjes?
ABAZI: Në procesin e jetës gjithnjë ndodh që dikush, të sakrifikojë për dikë! Kjo ka ndodhur pikërisht edhe me mua. Familja është gjëja më e shtrenjtë për njeriun dhe unë këtë gjatë karrierës time e kam përjetuar në forma e mënyra të ndryshme. Në rastin konkret, për mua si individ më shumë ka sakrifikuar shoqja ime, e cila është dashur të kujdeset për fëmijët dhe punët e tjera të shtëpisë, kur unë duhej të kryeja studimet e mia, specializimet si dhe detyrat e punës si udhëheqës, apo të shkoja në ndonjë konferencë shkencore për përkryerjen dhe ngritjen time profesionale. Ka rastisur që të kem shkëputje nga familja edhe shtëpia edhe më shumë se disa muaj, dhe kjo natyrisht se nuk është edhe aq e lehtë ngase, barë i ka ngelur bashkëshortes sime të ndjerë, të cilën, edhepse post-mortum më takon ta falënderoj shumë. Ajo më ka përkrahur shumë në jetën time profesionale dhe kurrë nuk ka hezituar për asgjë. Jemi përjetësisht mirënjohës!
© Gazeta KOHA. Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.