Bota në prag të Luftës së Tretë Botërore
Së fundmi, tensioni vetëm është rritur mes dy palëve, sidomos në Evropën veriore, ku dy raketambajtëse ruse Tu-95MS përfunduan një fluturim katërorësh mbi ujërat ndërkombëtare të deteve Barents dhe Norvegjisë, të shoqëruar nga luftëtarët Su-30SM. Njoftimi, i cili mund të duket si një “shfaqje force” nga Kremlini, erdhi drejtpërdrejt nga Ministria e Mbrojtjes Ruse
Në shtator 2022, bota iu afrua Luftës së Tretë Botërore. Mbi ujërat e Detit të Zi, një avion zbulues i Forcave Ajrore Mbretërore, një RC-135 Rivet Joint me tridhjetë njerëz në bord, u godit nga një raketë nga një Su-27 rus. Në atë kohë, Ministria ruse e Mbrojtjes kishte folur për një “mosfunksionim teknik”, një shpjegim i pranuar dhe raportuar publikisht nga homologu i tij britanik Ben Wallace. Dëshmitë e mbledhura nga “BBC”, megjithatë, tregojnë një histori krejt tjetër: piloti rus me vetëdije hapi zjarr ndaj aeroplanit britanik. Janë dy avionë të Federatës të përfshirë në këtë histori.
Të dy, sapo RC-135 u kap, morën një komunikim nga komanda tokësore, një frazë që mund të përkthehet si “E kapëm objektivin”. Sipas burimeve të transmetuesit britanik, gjuha e përdorur ishte e pasaktë dhe e paqartë, aq sa një nga pilotët e interpretoi atë si autorizim për të vepruaar. Raketa shpërtheu, por nuk arriti të mbyllej në objektiv: një goditje e humbur, jo një mosfunksionim. Aeroplani spiun britanik ka përgjuar komunikimet mes dy Su-27 dhe duket se piloti i dytë nuk e ka konsideruar dënimin e komandës dritë jeshile për të sulmuar. Ai gjuajti një tjetër raketë e cila, për fat, ra nga krahu pa u aktivizuar.
INCIDENTI
Këto ngjarje, sipas burimeve të “BBC”, janë dëshmi e qartë e mungesës së profesionalizmit dhe disiplinës në aviacionin ushtarak të Federatës Ruse. Përdorimi i frazave të paqarta dhe të interpretueshme në komunikime, pilotët e lumtur për shkaktimin dhe mungesa e bashkëpunimit midis anëtarëve të së njëjtës skuadër janë një miks elementësh, që kur bashkohen, mund të kenë pasoja dramatike. Përkundrazi, forcat ajrore të NATO-s përdorin një gjuhë jashtëzakonisht të saktë kur kërkojnë ose marrin urdhra për të sulmuar, për të shmangur incidentet me pasoja të paparashikueshme. Raportimet për këtë ngjarje u bënë publike në prill 2023, nga dosjet e Pentagonit.
Në dokumentet e shpërndara në Discord nga avioni amerikan Jack Teixera, incidenti u përkufizua si një “çështje shumë më serioze sesa u raportua fillimisht dhe mund të kishte qenë një akt i vërtetë lufte.” Mund të hamendësohet se për këtë arsye Ministria Britanike e Mbrojtjes hezitoi të jepte detaje të plota të incidentit. Asnjëra palë nuk donte një përshkallëzim që do të bënte që një vend i NATO-s të hynte në luftë me Rusinë. Për më tepër, ka të ngjarë që Mbretëria e Bashkuar nuk ka dashur të zbulojë shtrirjen aktuale të operacioneve të saj të inteligjencës, të cilat vazhdojnë edhe sot e kësaj dite dhe janë të vetmet që përfshijnë avionë të drejtuar. Vendet e tjera të NATO-s kufizohen në përdorimin e dronëve, si ai i SHBA i rrëzuar nga rusët në mars 2023.
MANOVRAT E RUSISË
Sakaq, së fundmi, tensioni vetëm është rritur mes dy palëve, sidomos në Evropën veriore, ku dy raketambajtëse ruse Tu-95MS përfunduan një fluturim katërorësh mbi ujërat ndërkombëtare të deteve Barents dhe Norvegjisë, të shoqëruar nga luftëtarët Su-30SM. Njoftimi, i cili mund të duket si një “shfaqje force” nga Kremlini, erdhi drejtpërdrejt nga Ministria e Mbrojtjes Ruse. Mesazhi i dërguar nga Vladimir Putin është i qartë: Moska donte t’i tregonte të gjithë botës aftësinë për bashkëpunim dhe gatishmërinë e forcave të saj ajrore. Fakti që manovrat përfshinin Su-30SM, të njohur për saktësinë e tyre, së bashku me përdorimin e bombarduesit strategjik Tu-95MS e mbështet më tej këtë tezë.
Zona e prekur nga manovrat e Moskës përkoi me ujërat e deteve Barens dhe Norvegjisë. Kohëzgjatja e përgjithshme e fluturimit të automjeteve ishte afërsisht katër orë. Një kohë e konsiderueshme, e mjaftueshme për të shqetësuar vendet fqinje, si dhe zgjedhjen gjeografike, që kishte të bënte me një zonë të ndjeshme dhe strategjike. I duhet kushtuar vëmendje edhe zonës, pra, zonës gjeografike mbi të cilën fluturuan avionët rusë. Deti Barents, i vendosur në brigjet veriore të Norvegjisë dhe Rusisë, është i njohur për burimet e tij të pasura dhe ka qenë objekt i mosmarrëveshjeve territoriale. Përpjekja e Moskës në këto dete është një demonstrim i fortë i projeksionit të mundshëm të Kremlinit në vende të ndjeshme.
